I. Thông tin dành cho người lao động (người giúp việc gia đình)
Bạn có muốn làm một người giúp việc gia đình sống tại nhà chủ?
Chương trình này cung ứng người giúp việc gia đình chuyên nghiệp ở Canada.
Người giúp việc gia đình là những người có đủ trình độ để độc lập chăm
sóc trẻ em, người già hoặc người tàn tật. Để tham gia chương trình này,
bạn phải đáp ứng được 3 yêu cầu:
1. Phải có trình độ học vấn tương đương với chương trình phổ thông trung học của Canada.
Yêu cầu này nhằm giúp bạn sau 2 năm lao động có thể xin định cư và tự
tìm được việc làm. Các nghiên cứu cho thấy phần lớn những công việc ở Canada yêu cầu tối thiểu phải tốt nghiệp phổ thông trung học.
2. Phải
được đào tạo chính quy 6 tháng hoặc có một năm kinh nghiệm làm việc
(được trả lương) trong lĩnh vực giúp việc gia đình (ít nhất là 6 tháng
liên tục làm giúp việc gia đình cho một nhà chủ). Bạn có thể kể ra những
kinh nghiệm hoặc lĩnh vực đào tạo mà bạn có được: từ thời bạn còn đi
học, chăm sóc người già, điều dưỡng hoặc sơ cứu ở khoa nhi. Bạn phải
hoàn thành chương trình đào tạo chính thức. Phải có giấy tờ chứng minh
về qúa trình được đào tạo và kinh nghiệm đã làm việc trong vòng 3 năm
trước ngày bạn nộp đơn xin cấp visa.
3. Phải
sử dụng được tiếng Anh hoặc tiếng Pháp thành thạo. Bạn phải biết cách
sử dụng những vật dụng trong gia đình. Ví dụ, biết cách liên lạc những
dịch vụ khẩn cấp khi được yêu cầu và phải hiểu được tên thuốc. Công việc
hàng ngày sẽ không có ai giám sát bạn và nhiều khi bạn sẽ phải giao
tiếp với người ngoài. Nếu bạn sử dụng tốt tiếng Anh hoặc tiếng Pháp thì bạn mới đọc và hiểu được đâu là quyền và nghĩa vụ của bạn.
Điều kiện sống:
Yêu cầu quan trọng của chương trình này là người lao động phải sống tại gia đình chủ. Ở Canada
không thiếu người lao động làm việc trong lĩnh vực giúp việc gia đình
nhưng họ không đáp ứng được điều kiện là phải sống cùng với chủ.
Phí làm thủ tục
Bạn phải trả một khoản phí cho các thủ tục khi bạn nộp đơn xin việc. Bạn có thể liên lạc với lãnh sự, đại sứ quán Canada
gần nơi ở để biết được khoản chi phí. Khoản phí này sẽ được điều chỉnh
liên tục theo từng thời điểm. Chi phí làm thủ tục bạn không được hoàn
lại nếu như đơn xin visa của bạn không được chấp thuận. Bạn hãy xem xét
thật kỹ lưỡng những yêu cầu của chương trình này trước khi nộp đơn.
Ngoài
ra còn có các chi phí khác như khám sức khoẻ, làm hộ chiếu và đi lại.
Bạn sẽ phải chịu toàn bộ những chi phí trên trừ khi chủ sử dụng trả thay
cho bạn.
Thủ tục nộp đơn
Chủ
sử dụng của bạn sẽ nộp yêu cầu tuyển dụng bạn tại Trung tâm nhân lực ở
Canada (HRC). Trung tâm này phải khẳng định không có công dân Canada,
người nước ngoài đang định cư hoặc đang làm việc có thời hạn tại Canada,
đáp ứng được yêu cầu chuyên môn nhận công việc này. Khi yêu cầu tuyển
dụng của chủ được HRC xác nhận là hợp lệ, mọi giấy tờ sẽ được gửi sang
cơ quan làm visa tại nước bạn sống, sau đó cán bộ cấp visa sẽ liên lạc
và làm việc trực tiếp với bạn và họ sẽ quyết định là bạn có được sang
Canada làm giúp việc gia đình sống cùng nhà chủ hay không.
Các
chứng chỉ, bằng cấp hoặc kết quả học tập do bạn cung cấp phải trung
thực, vì bạn sẽ có thể bị đánh giá là không đáp ứng điều kiện của chương
trình này nếu như bạn không thực sự có trình độ như bạn đã khai báo.
Tình trạng hôn nhân và số con của bạn không ảnh hưởng đến kết quả xét
đơn nhưng bạn phải trung thực trong việc khai báo.
Nếu
được đồng ý cấp visa, bạn sẽ được hướng dẫn để kiểm tra sức khoẻ. Nếu
kết quả kiểm tra cho thấy là bạn đủ sức khoẻ và đáp ứng được các yêu cầu
khác thì bạn được cấp giấy phép làm việc. Giấy phép làm việc không
phải là giấy thông hành. Bạn phải có hộ chiếu và visa nhập cảnh (phụ
thuộc vào quan hệ lãnh sự giữa hai nước).
Chương trình giúp việc gia đình sống tại nhà chủ tại tỉnh Quebec
có sự khác biệt do tỉnh này có sự thoả thuận riêng với Thống đốc Liên
bang. Để biết thêm thông tin, bạn có thể đọc cuốn “Làm nghề giúp việc
gia đình sống tại nhà chủ ở Quebec: Sách hướng dẫn cho người lao động nước ngoài và chủ sử dụng”.
Giấy phép làm việc
Giấy phép làm việc của cơ quan cấp visa Canada cho phép bạn làm việc ở Canada
với tư cách là người giúp việc gia đình sống tại nhà chủ. Giấy phép làm
việc thường có giá trị một năm. Bạn phải xin cấp tiếp giấy phép làm
việc trước khi giấy cũ hết hạn bằng cách gửi đơn tới Cơ quan nhập cư của
Canada kèm theo đơn của chủ sử dụng nói rằng họ sẽ tuyển bạn làm thêm
một năm nữa cùng với đơn xin cấp giấy phép làm việc năm thứ hai của bạn.
Bạn hãy nhớ rằng Giấy phép này chỉ cho phép bạn làm việc cho chủ sử
dụng có tên trong giấy phép. Tuy nhiên, điều này cũng không có nghĩa là
bạn không thể đổi chủ sử dụng của mình vì lý do cá nhân hay lý do khác.
Trong trường hợp này, bạn phải nộp đơn và nhận được giấy phép mới trước
khi bạn làm việc cho người chủ mới. Cả bạn và chủ sử dụng của bạn cần
phải hiểu rằng bạn được tự do chuyển chủ sử dụng khi làm việc ở Canada. Cơ quan nhập cư của Canada sẽ không trục xuất bạn khi bạn tìm nơi làm việc khác.
Mọi hoạt động trái pháp luật của bạn sẽ dẫn đến việc bị cắt giấy phép làm việc tại Canada.
Ví dụ, bạn không thể làm việc thêm cho người khác ngoài chủ sử dụng có
tên trong giấy phép làm việc của bạn. Ngoài ra, bạn cũng không được phép
làm việc khác ngoài việc giúp việc gia đình và cũng không được phép làm
việc cho chủ mới trong thời gian gia hạn nhưng chưa có được giấy phép
làm việc mới.
Hợp đồng: Thoả thuận làm việc một cách công bằng
Bạn
và chủ sử dụng cần phải hiểu rõ những điều kiện và điều khoản ghi trong
hợp đồng làm việc. Mối quan hệ giữa chủ sử dụng lao động và người giúp
việc gia đình sống tại nhà chủ cũng giống như những mối quan hệ khác.
Cần phải chỉ rõ những mong muốn của từng bên để tránh những hiểu nhầm về
các điều kiện trong quan hệ làm việc.
Mục
tiêu của việc thiết lập các mối quan hệ trong hợp đồng là nhằm có được
sự công bằng về sắp xếp công việc cho cả bạn và chủ sử dụng. Hợp đồng sẽ
giúp bạn tránh được những vấn đề phát sinh trong tương lai, giúp bảo vệ
quyền lợi của bạn và cũng chỉ rõ đâu là nghĩa vụ và trách nhiệm của
bạn. Hợp đồng được làm bằng văn bản, mô tả chi tiết công việc (gồm các
điều kiện và điều khoản làm việc như số giờ làm việc tối đa cho một tuần
và mức lương cho số giờ làm việc) Không một điều khoản nào trong hợp
đồng được vi phạm luật lao động tại tỉnh đó (các luật này quy định các
tiêu chuẩn làm việc tối thiểu, như mức lương tối thiểu).
Để
đảm bảo hợp đồng có hiệu quả, bạn hãy suy nghĩ cẩn thận về mục đích của
hợp đồng và sử dụng nó như thế nào. Chúng tôi sẽ cung cấp cho bạn một
hợp đồng mẫu. Việc soạn thảo hợp đồng có sát sao hay không là tuỳ thuộc
vào bạn và chủ sử dụng của bạn. Nên nhớ rằng hợp đồng này sẽ cho bạn
biết là chủ sử dụng mong muốn những gì ở bạn và đồng thời cũng thể hiện
trách nhiệm của chủ trong việc thực hiện hợp đồng như thế nào. Bạn nên
giữ một bản copy trọn bộ.
Làm thế nào để hợp đồng được thực hiện?
Chính phủ Canada
không phải là một bên của hợp đồng vì vậy không có quyền can thiệp vào
mối quan hệ giữa chủ sử dụng và người lao động hoặc buộc thực hiện các
điều kiện và điều khoản của hợp đồng lao động. Trách nhiệm của bạn là
phải biết các luật áp dụng đối với trường hợp của bạn và bảo vệ quyền
lợi của bạn. Hợp đồng sẽ là căn cứ để bảo vệ quyền lợi của bạn cũng như
là của chủ sử dụng miễn là hợp đồng làm thành văn bản có ghi rõ các điều
kiện và điểu khoản làm việc. Bạn có thể sử dụng bản hợp đồng này trong
trường hợp hiểu lầm phát sinh giữa chủ sử dụng và bạn hoặc trong trường
hợp kiện lên cơ quan có thẩm quyền.
Bạn được bảo vệ
Người
giúp việc gia đình sống tại nhà chủ có những quyền theo luật pháp như:
được đảm bảo việc làm với điều kiện làm việc tốt và được đối xử tốt theo
như luật tiêu chuẩn việc làm ở hầu hết các tỉnh và vùng lãnh thổ. Không
một điều nào trong hợp đồng của bạn được phép vi phạm những quyền này.
Quy định về tiêu chuẩn lao động gồm những điểm sau:
- Ngày nghỉ mỗi tuần;
- Giờ nghỉ được trả lương;
- Ngày nghỉ chung được trả lương;
- Trả lương làm việc ngoài giờ;
- Mức lương tối thiểu;
- Những bảo vệ khác, gồm: trả lương xứng đáng, tiền thưởng xứng đáng; nghỉ đẻ và thông báo nghỉ việc;
- Chi phí tối đa cho tiền ở và tiền ăn.
Ngày
nghỉ theo quy định là những ngày trong năm được nghỉ nhưng vẫn được trả
lương hoặc được nhận một khoản tiền bồi dưỡng nếu như vẫn làm việc. Ở Canada,
những ngày nghỉ đó là: Năm mới, Lễ phục sinh, Ngày chiến thắng, Ngày
quốc khánh, Ngày lao động quốc tế, ngày Lễ tạ ơn và Giáng sinh. Một số
tỉnh còn có thêm một số ngày nghỉ khác.
Điều
kiện làm việc cũng như mức lương tối thiểu cho một giờ làm việc rất
khác nhau theo luật pháp từng tỉnh. Trách nhiệm của bạn là phải tìm ra
luật nào bảo vệ quyền lợi của bạn trong công việc tại nơi mà bạn đang
làm việc.
Biết quyền của mình
Bạn
không nên chấp nhận việc đối xử không tốt của chủ mà nên biết quyền của
bạn và làm quen với những điều khoản trong hợp đồng. Theo hầu hết các
luật lao động của các tỉnh, chủ sử dụng không được phép từ chối trả tiền
làm thêm giờ hoặc buộc bạn phải làm quá số giờ quy định, chủ sử dụng
cũng không được phép đuổi bạn nếu như bạn từ chối và khiếu nại. Bạn nên
tìm hiểu thật rõ số tiền tối đa mà chủ sử dụng trừ của bạn (tiền nhà và
tiền ăn) và mỗi bữa ăn thì tính tiền như thế nào. Những bữa không ăn thì
chủ không có quyền trừ tiền.
Bệnh viện và bảo hiểm y tế
Theo hệ thống bảo hiểm y tế của Canada thì người dân Canada
không phải trả chi phí cho bệnh viện và tiền khám sức khoẻ. Tuy nhiên,
tuỳ theo từng tỉnh và vùng lãnh thổ nơi bạn làm việc mà bạn hoặc chủ sử
dụng có thể bị yêu cầu phải nộp bảo hiểm. Khi bạn ở Canada,
hãy liên hệ với cơ quan chăm sóc y tế hoặc bảo hiểm bệnh viện tại nơi
bạn đang làm việc để biết thêm thông tin về bảo hiểm thân thể và ai sẽ
trả khoản tiền này.
Bồi thường
Rất
nhiều tỉnh và vùng lãnh thổ cung cấp tiền trợ cấp bồi thường cho người
lao động. Chương trình bồi thường cho người lao động là chương trình bảo
hiểm do các tỉnh sẽ trả cho bạn nếu bạn bị ốm hoặc bị thương do công
việc. Ở một số tỉnh, chủ sử dụng phải đăng ký lao động của họ vào chương
trình; ở một số tỉnh khác, việc tham gia tuỳ thuộc vào chủ sử dụng. Khi
tham gia vào chương trình này thì chủ sử dụng phải trả các khoản đóng
quỹ, không được trừ vào tiền lương của người lao động. Nơi nào pháp luật
không quy định bắt buộc thì bạn và chủ sử dụng nên thoả thuận rõ trong
hợp đồng là chủ sử dụng có tham gia vào chương trình này không. Bạn nên
kiểm tra những trang xanh trong cuốn niên giám điện thoại danh sách các
cơ quan chính phủ có liên quan trong việc bồi thường cho người lao động.
Bạn cố gắng tìm cách để bảo vệ bản thân và những bước cần phải làm khi
bạn bị tai nạn trong khi làm việc.
Những khoản trợ cấp khác: Bảo hiểm lao động, Chương trình hưu trí và an sinh tuổi già
Người giúp việc gia đình sống tại nhà chủ ở Canada
được mua bảo hiểm lao động (EI). Mục đích của EI là để trả khoản tiền
trợ cấp cho những người lao động bị mất việc nhưng không phải do lỗi của
họ. Bạn cũng có thể đủ tư cách để được nhận trợ cấp trong khi bạn đang
tìm công việc khác. Tuy nhiên, phải cố gắng tìm được chủ mới càng sớm
càng tốt. Trong thời gian bạn đang làm việc, bạn trả tiền vào tài khoản
bảo hiểm lao động bằng cách khấu trừ vào bảng lương. Số tiền bị khấu trừ
tuỳ thuộc vào mức thu nhập. Số tiền bị khấu trừ và tiền đóng góp của
chủ sử dụng lao động sẽ được chủ chuyển đến Quỹ của chính phủ. Sau này,
nếu bạn mất việc, tài khoản EI sẽ trả trợ cấp cho bạn nếu bạn đủ tiêu
chuẩn. Để biết thêm thông tin về bảo hiểm lao động, bạn nên liên hệ với
Trung tâm nhân lực gần nơi bạn sống khi bạn ở Canada.
Chương
trình lương hưu ở Canada (CPP) là một chương trình khác mà bạn và chủ
sử dụng của bạn phải tham gia. CPP trả lương hưu cho những người đủ tuổi
60 nếu người đó không còn làm việc hoặc làm rất ít giờ. Chương trình
này cũng trả lương hưu cho những người tàn tật cũng như trợ cấp cho vợ
hoặc chồng và con cái sống phụ thuộc vào người tham gia chương trình khi
người đó chết. Để có thể nhận được bất kỳ khoản trợ cấp nào, bạn phải
đáp ứng yêu cầu về cư trú, nếu bạn làm việc ở Canada chỉ trong thời gian
là 1 hoặc 2 năm và sau đó quay trở lại đất nước của bạn thì sẽ không đủ
tiêu chuẩn để nhận lương hưu.
Chương trình An sinh tuổi già (OAS) sẽ trả trợ cấp cho những người cư trú tại Canada
ở độ tuổi ít nhất là 65. Chương trình này không yêu cầu bạn phải đóng
góp trực tiếp. Để biết thêm thông tin chi tiết xin liên hệ với Văn phòng
chương trình an toàn thu nhập của chính phủ liên bang được đăng trên
những trang xanh của cuốn niên giám điện thoại.
Những khoản khấu trừ khác
Ngoài
khoản khấu trừ tiền ở và tiền ăn chủ sử dụng có thể khấu trừ tiền thuế
thu nhập. Chủ sử dụng của bạn phải gửi bảng lương và các khoản khấu trừ
của bạn tới cơ quan thuế Canada
hàng năm. Họ cũng phải cung cấp cho bạn một bản copy theo mẫu T4 vào
cuối tháng 2 hàng năm. Bạn sẽ dùng bản copy này để khai báo cáo thuế thu
nhập vào 30 tháng 4 hàng năm. Tuỳ theo thu nhập của bạn trong năm tính
thuế (tính từ tháng 1 đến tháng 12) bạn có thể được hoàn trả toàn bộ
hoặc một phần số tiền mà bạn đã đóng. Bạn có thể lấy mẫu tờ khai và bản
hướng dẫn tại bất cứ bưu điện nào.
Điều kiện làm việc
Người
làm thuê có quyền riêng tư trong nhà chủ. Ví dụ, bạn có thể yêu cầu
người khác trước khi vào phòng bạn phải gõ cửa hoặc yêu cầu chủ cung cấp
chìa khoá. Hết giờ làm việc là thời gian của riêng bạn và bạn thích làm
gì là tuỳ bạn. Chủ sử dụng không có quyền buộc bạn ở lại nhà chủ trong
thời gian rỗi. Ngoài ra, bạn có quyền từ chối làm công việc không ghi
trong hợp đồng.
Những
giấy tờ pháp lý của bạn chẳng hạn như hộ chiếu, giấy phép làm việc là
tài sản riêng của bạn. Bạn đừng đưa chúng cho chủ sử dụng.
Khi bạn cần giúp đỡ
Nếu
chủ sử dụng đối xử không công bằng với bạn, bạn có thể gọi điện hoặc
viết thư gửi tới cơ quan tiêu chuẩn lao động thuộc tỉnh hoặc vùng lãnh
thổ nơi bạn đang sống. Chủ sử dụng lao động của bạn không được phép phạt
khi bạn khiếu nại tới những cơ quan này. Tuy nhiên, các cơ quan này sẽ
hỏi bạn là đã từng thử giải quyết vấn đề này với chủ sử dụng của bạn
chưa? Bạn nên nhớ rằng có thể chủ của bạn không biết là đang có mâu
thuẫn phát sinh. Bạn có thể tự mình giải quyết được vấn đề bằng cách nói
cho chủ biết là bạn đang có khúc mắc gì.
Nếu
bạn gặp khó khăn như căng thẳng, lo lắng hoặc bất cứ vấn đề gì, sẽ có
rất nhiều tổ chức phi chính phủ sẵn sàng giúp bạn. Những tổ chức này
được liệt kê trong cuốn niên giám điện thoại. Ở mỗi tỉnh và vùng lãnh
thổ sẽ có những cơ quan tư nhân hoặc nhà nước sẵn sàng giúp đỡ đưa ra
lời khuyên. Ở một số vùng, còn có hệ thống hỗ trợ chuyên nghiệp cho
những người giúp việc gia đình sống tại nhà chủ là người địa phương hoặc
người nước ngoài. Bạn không phải nộp bất kỳ khoản phí nào cho dịch vụ
này.
Trung
tâm nhân lực cung cấp rất nhiều dịch vụ việc làm. Muốn biết Trung tâm
nhân lực nào nằm trong vùng bạn đang làm việc, bạn hãy tìm trong cuốn
niên giám điện thoại.
Lạm dụng là gì?
Lạm
dụng có thể tồn tại dưới nhiều hình thức. Có thể là các hành động phạm
tội như hành hung, cưỡng bức hoặc sự phóng túng; có thể là vi phạm nhân
quyền như xúc phạm, những lời châm chọc và hành vi làm nhục. Đó có thể
là sự đe doạ, buộc tội sai của chủ với mục đích là không cho phép bạn
phàn nàn, khiếu nại.
Biện
pháp tốt nhất để chống lại việc lạm dụng đó là thông tin. Bạn phải biết
rõ những quyền của bạn và những bước cần phải làm khi mọi thứ không
đúng. Tuỳ thuộc vào vụ việc, lạm dụng có thể là sự vi phạm luật hình sự
hoặc vi phạm quy tắc nhân quyền do tỉnh hoặc liên bang ban hành.
Bạn
không nên một mình đối phó với những kẻ lạm dụng mà hãy thông báo tới
cảnh sát hoặc những cơ quan có thẩm quyền để họ tiến hành điều tra. Tổ
chức bảo vệ người lao động trong nước cũng có thể đưa ra những lời
khuyên và hỗ trợ giải quyết trong trường hợp này.
Thay đổi công việc
Thông
thường, những người giúp việc gia đình sống tại nhà chủ nếu có lý do
hoặc nhu cầu để đổi chủ thì có quyền đổi chủ. Bạn không cần phải có sự
cho phép của người chủ hiện tại mới được đi làm cho một người chủ mới.
Bạn không bị trục xuất do đổi chủ hoặc tìm kiếm việc làm khác. Tuy nhiên
bạn nên biết rằng bạn là người phải chịu trách nhiệm trong việc tìm chủ
mới. HRC có thể cung cấp những thông tin về việc tuyển dụng. Đồng thời
chủ sử dụng mới của bạn cũng có đơn yêu cầu tuyển người và được HRC xác
nhận hợp lệ. Bạn gửi kèm bản copy của HRC và đơn xin giấy phép mới. Bạn phải có giấy phép mới trước khi bạn bắt đầu làm việc cho chủ mới. Bạn có thể lấy bộ hồ sơ tại bất cứ Trung tâm nhập cư nào của Canada để ghi đầy đủ và gửi hồ sơ qua đường bưu điện. Tất cả các Trung tâm nhập cư ở Canada đều có dịch vụ qua đường bưu điện.
Nếu
giấy phép làm việc của bạn sắp hết hạn mà vẫn chưa tìm được chủ mới
hoặc là việc phê duyệt của HRC vẫn chưa xong, bạn hãy gửi đơn xin giấy
phép làm việc mới cùng một lá đơn giải thích và phải gửi ít nhất là 3
tuần trước khi giấy phép làm việc của bạn hết hạn. Bạn phải ghi đầy đủ
và chính xác số hồ sơ của bạn, họ và tên, ngày tháng năm sinh và giữ lại
một bản copy. Đừng bao giờ để giấy phép làm việc của bạn bị hết hạn.
Làm
việc cho bất cứ người chủ nào mà không phải là người ghi trong giấy
phép là bất hợp pháp. Tương tự như vậy, bạn cũng không được phép thử
việc ở một chủ mới dù chỉ là vài tuần hoặc vài tháng. Việc chủ sử dụng
mới cho bạn làm thử việc cũng là sai pháp luật. Theo chương trình này,
khoảng thời gian làm việc không đúng như trong giấy phép làm việc thì sẽ
không được tính vào thời gian làm việc là 2 năm theo như quy định của
chương trình để đủ tiêu chuẩn nộp đơn xin định cư lâu dài tại Canada.
Cân nhắc khi bỏ việc?
Bạn
sẽ có nhiều cơ hội để tìm được những công việc khác, nếu như bạn đã làm
một công việc với thời gian dài. Bạn có thể giải quyết rất nhiều vấn đề
bằng cách nói trực tiếp với chủ của bạn. Trước khi bỏ việc (trừ khi có
vấn đề lạm dụng phát sinh), chúng tôi khuyên bạn nên nói những vướng mắc
trong công việc cho chủ của bạn biết. Ở Canada,
chúng tôi luôn mong muốn rằng, chủ sử dụng và người lao động có thể gia
hạn hợp đồng để thuận tiện cho cả 2 bên. Bạn hãy nói với chủ trước khi
bạn quyết định nghỉ việc. Nếu bạn quyết định nghỉ việc thì hãy thông báo
trước với chủ một khoảng thời gian hợp lý đủ để chủ của bạn có thời
gian sắp xếp tuyển người mới. Bạn hãy kiểm tra lại trong hợp đồng xem
thời gian thông báo trước khi nghỉ việc là bao lâu, còn trong trường hợp
bạn không có bản hợp đồng thì theo chúng tôi thời gian trước 2 tuần là
hợp lý. Tuy nhiên trong trường hợp bị lạm dụng thể xác thì bạn hãy rời
nhà chủ ngay lập tức.
Phá vỡ hợp đồng
Nếu
bạn nghỉ việc, chủ sử dụng phải đưa cho bạn một bảng chấm công (ROE).
Chỉ có chủ của bạn mới có quyền giữ và hoàn thiện bảng này. ROE cho biết
bạn đã làm việc trong bao lâu và bạn kiếm được bao nhiêu tiền. Nếu bạn
nộp đơn xin trợ cấp bảo hiểm việc làm thì bắt buộc phải nộp bảng này.
Bạn hãy giữ bảng này thật cẩn thận để chứng thực cho cho quá trình làm
việc của bạn và cũng là bằng chứng cho khoảng thời gian bạn đã làm việc
như đã được quy định trong chương trình này. Chủ sử dụng không có quyền
từ chối cung cấp bảng chấm công cho bạn. Nếu bạn gặp khó khăn trong việc
lấy bảng này thì hãy liên hệ với HRC ở địa phương bạn cư trú và đề nghị
họ kiểm tra và theo dõi việc cấp bảng chấm công cho bạn.
Hãy nhớ rằng nếu thay đổi công việc bạn phải có một hợp đồng với chủ mới của bạn.
Chương trình này không cho phép bất kỳ người giúp việc nào tự ý bỏ việc, ra sống ở ngoài hoặc làm công việc khác.
Nếu bạn mất việc làm
Nếu
bạn muốn nộp đơn xin trợ cấp bảo hiểm việc làm hãy đến hoặc gọi điện
cho HRC gần nơi bạn cư trú nhất. Để được nhận tiền trợ cấp bảo hiểm việc
làm, bạn cần phải có Bảng chấm công. Nếu bạn không có bảng chấm công
thì vẫn có thể nộp đơn xin bảo hiểm việc làm và chú ý cần phải tìm được
chủ mới càng sớm càng tốt. Bạn cần nhớ là, chỉ có thể nộp đơn xin cư trú
lâu dài sau khi bạn đã làm nghề giúp việc gia đình và đã ở tại nhà chủ 2
năm. Đó là 2 năm làm việc bắt buộc mà bạn phải có trong thời gian 3
năm, kể từ khi bạn đến. Khoảng thời gian không có việc làm có thể làm
trì hoãn việc xét đơn đăng ký định cư lâu dài và có thể dẫn đến việc kéo
dài thời gian lưu trú quá 3 năm để đạt được thời gian làm việc là 2
năm.
Nộp đơn để trở thành công dân định cư lâu dài tại Canada
Bạn
cần phải hoàn thành thời gian 2 năm làm công việc giúp việc gia đình,
thời gian 2 năm này không gồm thời gian bạn không ở Canada. Ví dụ, Nếu
bạn đi nghỉ 3 tháng ở nước ngoài thì khoảng thời gian này không được
tính vào thời gian làm việc 2 năm của bạn. Đối với công dân một số nước
cần phải xin làm lại visa để được quay trở lại Canada. Nếu rời Canada quá một năm hoặc giấy phép làm việc hết hạn, bạn sẽ phải nộp lại đơn cho văn phòng cấp visa để được quay trở lại Canada
làm việc theo chương trình giúp việc gia đình sống tại gia chủ. Những
người tham gia chương trình này được tự do quyết định có tiếp tục tham
gia chương trình này hoặc trở về đất nước họ bất cứ khi nào họ muốn. Tuy
nhiên, bạn cần phải thông báo đầy đủ và rõ ràng cho chủ của mình biết.
Việc
nộp đơn để trở thành cư dân sinh sống lâu dài tại Canada có thể bị huỷ
nếu bạn không cung cấp trung thực những thông tin về trình độ học vấn,
đào tạo hoặc kinh nghiệm làm việc của bạn cho cán bộ làm visa khi lần
đầu tiên bạn nộp đơn theo chương trình này.
Nếu
nộp đơn xin ở lại Canada, bạn phải hoàn thành thủ tục xin cư trú lâu
dài, phải chứng minh là bạn đã làm việc đủ 2 năm với giấy tờ gồm bản
thu nhập cũng như các giấy tờ khác chứng minh quá trình làm việc của
bạn. Nếu bạn thay đổi chủ thì nên có bản chấm công của chủ sử dụng cũ.
Nếu bạn cần dùng bảng chấm công để xin bảo hiểm lao động thì đề nghị cán
bộ của HRC giúp bạn copy các bản chấm công này.
Tình
hình tài chính, nâng cao kỹ năng, làm tình nguyện, tình trạng hôn nhân
hoặc số lượng người sống phụ thuộc vào bạn, không ảnh hưởng đến việc xét
đơn xin cư trú tại Canada. Tuy nhiên, bạn sẽ không đủ tư cách cư trú lâu dài tại Canada trong trường hợp: chồng hoặc con của bạn đã từng phạm tội hoặc mắc những bệnh nguy hiểm.
Người
giúp việc gia đình sống tại nhà chủ thuộc tỉnh Quebec sẽ do cơ quan có
thẩm quyền tại tỉnh này đánh giá và cần phải thoả mãn thêm một số tiêu
chí như biết tiếng Pháp.
Việc làm tự do
Khi
đơn xin cư trú được chấp nhận, bạn có thể nộp đơn xin giấy phép làm
việc tự do để có thể làm bất cứ công việc nào mà bạn muốn cho đến khi
bạn trở thành cư dân lâu dài chính thức. Bạn không được trở thành cư dân
lâu dài ngay lập tức mà phải chờ đợi vì có rất nhiều người nộp đơn để
xin thành cư dân vĩnh viễn ở Canada.
Thành viên trong gia đình
Tất
cả những người sống phụ thuộc được khai trong đơn xin định cư lâu dài
của bạn và họ có thể trở thành cư dân định cư lâu dài cùng thời điểm với
bạn. Cơ quan cấp visa tại nơi những người này sống sẽ giải quyết việc
xin định cư lâu dài tại Canada cho họ và họ chỉ được cấp visa nhập cư
khi bạn đã nhận được quy chế định cư, miễn là họ đủ tiêu chuẩn sức khoẻ
và không có tiền án tiền sự và đáp ứng được các nhu cầu khác. Những
người sống phụ thuộc sẽ phải vượt qua đợt kiểm tra sức khoẻ và xác minh
lý lịch. Việc xin định cư lâu dài của bạn có thể không được chấp nhận
cho đến khi những người phụ thuộc vượt qua kỳ kiểm tra sức khoẻ và lý
lịch.
Thông tin về tài trợ và những vấn đề có liên quan đến nhập cư có sẵn tại Trung tâm nhập cư Canada và thông qua các dịch vụ điện tín ở hầu hết các thành phố lớn, Trang tư vấn xanh trong danh bạ điện thoại.
II. Thông tin dành cho chủ sử dụng
Hợp đồng
Theo
quy định của pháp luật thì chủ sử dụng và người lao động phải ký hợp
đồng. Trách nhiệm của người lao động phải được nêu rõ trong hợp đồng để
họ biết được điều kiện làm việc mà chủ sử dụng đưa ra. Các điều khoản
trong hợp đồng phù hợp với luật lao động của tỉnh hoặc vùng lãnh thổ
không được kém ưu đãi so với các điều khoản của luật quốc gia.
Trách nhiệm của chủ sử dụng
Chủ
sử dụng phải cung cấp các điều kiện làm việc, phải có đủ trách nhiệm và
trả lương một cách thoả đáng theo mức thị trường. Chủ sử dụng phải bố
trí chỗ ở cho người giúp việc (người giúp việc phải trả tiền phòng) và
đảm bảo tính riêng tư cho họ (phòng riêng và có chìa khoá riêng). Chủ sử
dụng không nên vào phòng của người giúp việc khi không có sự cho phép
của họ. Chủ sử dụng cũng nên đưa cho người giúp việc của mình một bộ
chìa khoá nhà, vì ngôi nhà của chủ cũng chính là ngôi nhà của người giúp
việc và cũng là nơi để họ làm việc. Chủ sử dụng nên tôn trọng tín
ngưỡng và phong tục tập quán và nền văn hoá của người giúp việc, đồng
thời cũng nên thảo luận với người giúp việc về các nhu cầu của họ.
Người
giúp việc gia đình được bảo vệ bởi các quy định tiêu chuẩn việc làm của
luật pháp bảo vệ ở các tỉnh và vùng lãnh thổ. Người giúp việc có quyền
có ngày nghỉ mỗi tuần, các ngày nghỉ theo quy định của pháp luật, được
trả thêm tiền do làm việc quá giờ và được hưởng mức lương không thấp hơn
so với mức lương tối thiểu đã được quy định. Trách nhiệm của chủ sử
dụng là phải tìm ra các mức tiêu chuẩn này và tuân theo các luật tại nơi
mình đang sống.
Bệnh viện và bảo hiểm y tế
Chủ
sử dụng phải liên hệ với cơ quan chức năng địa phương để đóng bảo hiểm y
tế cho người lao động. Tuỳ theo từng tỉnh hoặc vùng lãnh thổ, chủ sử
dụng phải đóng phí bảo hiểm hoặc thuế y tế thay cho người lao động và
không được trừ khoản phí hoặc thuế này vào tiền lương của người lao
động.
Bồi thường cho người lao động
Người
giúp việc gia đình được bồi thường tai nạn lao động theo các quy định
của các tỉnh hoặc vùng lãnh thổ. Chủ sử dụng có trách nhiệm đóng bảo
hiểm lao động cho người lao động phù hợp với quy định của luật pháp địa
phương.